Dla ograniczenia drgań koła spowodowanych błędem kształtu lub biciem tarczy koła i biciem opony w wyważarce HUNTER GSP 9700 zastosowano specjalną funkcję. Aby prawidłowo ocenić zmiany siły promieniowej, działającej na toczące się po drodze koło, a wywołane nierównomierną sztywnością promieniową opony, błędem kształtu i biciem tarczy koła, stworzono warunki pomiaru zbliżone maksymalnie do rzeczywistych warunków współpracy koła z drogą.
W wyważarce GSP 9700 firmy HUNTER zastosowano dodatkową rolkę o średnicy 244 mm oraz funkcją (czyli test drogowy), służącą do oceny zmiany wartości siły promieniowej. Poniżej przedstawiony jest sposób pomiaru zmiany siły promieniowej działającej na koło, określania przyczyny tych zmian oraz ograniczenia ich zakresu.
- Po włączeniu funkcji , rolka zostanie
dociśnięta do obracającego się koła z siłą 6350 N (dawniej 635
kG.) Rolka ta jest dla koła zamontowanego na wyważarce tym,
czym dla koła zamontowanego w samochodzie jest droga. Po
wykonaniu kilku obrotów koła, na ekranie wyważarki GSP 9700
ukazuje się wartość informująca o wielkości zmian siły
promieniowej dla kompletnego koła. Jeśli wartość według
oceny programu wyważarki jest za duża, trzeba określić czy
winę za to ponosi tarcza koła czy opona. - Aby to osądzić, za pomocą czujników
przystawianych do zewnętrznej i wewnętrznej krawędzi tarczy
koła są mierzone bicia (osiowe i promieniowe) dla obu stron
tarczy koła, a rolka tocząc się po oponie ocenia bicie
promieniowe koła.
Posiadając te dane, program ocenia w jakim stopniu za zmiany wartości siły promieniowej jest odpowiedzialna wadliwa tarcza koła, a w jakim stopniu opona. Na ekranie wyważarki ukazują się następujące informacje : A – zmiana siły promieniowej powodowana przez kompletne koło; B – zmiana siły promieniowej powstająca tylko wskutek nierównomiernej sztywności promieniowej opony; C – maksymalne wartości bicia promieniowego i osiowego dla obu stron tarczy koła; D – propozycja, w jaki sposób obrócić oponę względem tarczy koła, aby zminimalizować zmianę wartości siły promieniowej. Zanim jednak obrócimy oponę względem tarczy koła, program poinformuje nas, jaka będzie zmiana wartości siły promieniowej po przeprowadzeniu tej operacji, a więc dowiemy się, czy ma ona sens. Jeśli zdecydujemy się ją wykonać, to program informuje jak znaczyć oponę i tarczę koła przed wzajemnym przestawieniem, które to wykonujemy po zdjęciu koła z wyważarki za pomocą montażownicy. Zmierzone wartości bicia i zmiany siły promieniowej dla kompletnego koła mogą być również przedstawione w postaci wykresów: wartości rzeczywistych i uśrednionych. Aby ocenić, czy zmiana wartości siły promieniowej kompletnego koła może wywołać drgania, w programie są przyjęte wartości: sztywności i siły tarcia zawieszenia oraz dopuszczalnej zmiany siły promieniowej spowodowanej nierównomierną sztywnością samej opony. Przykładowo przyjęto, że zmiana siły promieniowej wymuszonej przez oponę nie może przekraczać 110N (według badań Daimler- Chrysler). W przyszłości producenci samochodów i ogumienia określą własne wartości podanych wielkości, dlatego osoba obsługująca ma możliwość zmiany tych wartości w programie.
Pomiar siły bocznej (LFM)
Zdarza się, że samochód z prawidłowo ustawioną geometrię kół, jadący na wyważonych kołach ustawionych do jazdy na wprost, nie zachowuje prostoliniowego toru jazdy, ściąga” w bok. Powodem jest siła boczna, działająca na samochód, będąca wypadkową sił bocznych powstających na styku opon i drogi. Siła boczna na styku opony i drogi powstaje w skutek stożkowatości opony. Może ona być następstwem nieprawidłowego zużycia opony, niejednorodności w budowie wewnętrznej opony (wada opony) lub uszkodzenia wewnętrznego opony. Nowoczesne opony, zwłaszcza te o niskim profilu, nie lubią szybkiego najeżdżania na krawężnik lub pod zbyt małym kątem.
Możliwość pomiaru siły bocznej pracującej opony oferuje firma HUNTER w wyważarce GSP 9700. Dla wykonania pomiaru do opony jest dociskana siłą promieniową Fp (o stałej wartości) rolka, zastępująca oponie drogę
podczas tego pomiaru. Promień rolki jest tak dobrany, że fakt zastąpienia płaszczyzny drogi przez powierzchnię walca nie ma większego wpływu na dokładność pomiarów. Podczas obrotu koła na wrzecionie wyważarki mierzona jest odległość osi obrotu rolki od osi obrotu koła. Zmiany tej odległości są miarą różnic sztywności promieniowej opony. Nowy model wyważarki GSP 9700 został wzbogacony o pomiar siły bocznej Fb, która może pojawić się na styku opony i rolki.
Co oferuje wyważarka GSP 9700
Na rynku krajowym wyważarka ta oferowana jest z polską wersję programu i metrycznym układem miar. Do pracy wystarczy jej zasilanie 220 V i sprężone powietrze. Oprogramowanie sterujące znajduje się na wymiennych modułach, tak więc gdy w przyszłości będzie nowsza wersja programu, to jego wymiana sprowadza się do wymiany tej karty. Prócz omówionego testu drogowego, wyważarka umożliwia:
• Zautomatyzowane mocowanie koła
• Zautomatyzowany pomiar wymiarów tarczy koła, bicia promieniowego i osiowego
• Ocenę prawidłowości centrowania koła na wrzecionie maszyny
• Wyważanie statyczne i dynamiczne zarówno z uwzględnieniem tolerancji ciężarków, jak i bez
• Wykorzystanie ciężarków zakładanych na krawędź tarczy koła, klejonych, jednocześnie użycie obu
typów ciężarków oraz tzw. wkładów wyważających (mocowane we wnętrzu opony wkłady zastępują
klasyczne ciężarki; są stosowane szczególnie w oponach o stosunku szerokość/wysokość opony
wynoszącym ok. 80%, montowanych np. w samochodach terenowych)
• Osadzanie ciężarków klejonych za pomocą wysuwanego ramienia
• Możliwość wydruku protokołu z pomiarów oraz wszystkich informacji tak, jak są one widziane na ekranie
• Umożliwia na wstępie pomiar ciśnienia powietrza w oponie i uzupełnienie go do wartości prawidłowej
• Mierzy różnice sztywności promieniowej i bicie promieniowe opony
• Mierzy bicia promieniowe i boczne obu krawędzi tarczy koła
• Na podstawie dwóch ostatnich wymienionych wyżej pomiarów umożliwia takie wzajemne zmontowanie
opony na tarczy koła, aby różnice sztywności promieniowej opony, bicie opony i bicie tarczy koła w
możliwie dużym stopniu kompensowały się wzajemnie
• Mierzy siłą boczną występująca na styku opony i drogi
• Je eli siły boczne zostały zmierzone dla wszystkich kół samochodu, to nowa funkcja o nazwie
StraightTrakTM umożliwia minimalizację wpływu sił bocznych, działających na wszystkie koła
samochodu, tak by samochód miał jak najmniejszą tendencją ściągania” na bok.
Do obsługi wyważarki oraz potwierdzania poleceń są wykorzystywane zarówno pedał nożny, jak
i przyciski pod ekranem opisane na nim. Są one umieszczone tak, aby ich użycie nie przeszkadzało w
wykonywaniu innych czynności.
# test drogowy Hunter Warszawa, # wyważanie kół Warszawa